F’serata li saret f’ġieħ il-Poeta Nazzjonali Dun Karm Psaila, il-Ħamis 24 ta’ Ottubru 2014, fil-Palazz ta’ Sant’Anton, il-President ta’ Malta l-E.T. Marie Louise Coleiro Preca rrimarkat kemm hu ta’ niket għaliha li tinnota kemm studenti Maltin ma jafux l-innu Malti.

Sostniet li “bħala ċittadini ta’ pajjiż li jgħożż l-identità, is-sovranità u l-istorja tiegħu, għandna nkunu kburin li aħna wkoll għandna l-Innu Nazzjonali tagħna li huwa msejjes fuq kliem li jgħaqqadna bħala Maltin, u mnebbaħ minn valuri ta’ solidarjetà li jsawwarna bħala poplu.”

Il-President saħqet li l-Innu Malti ma nkitibx b’kumbinazzjoni u li warajh għandu ġrajja tassew interessanti u li kull wieħed u waħda minna għandu jkun jafha. Kellu jkun it-tabib Robert Samut li meta mitlub ikanta l-innu ta’ pajjiżu ntebaħ li Malta ma kellhiex innu nazzjonali u tħajjar jikkomponi melodija huwa stess meta wasal lura f’pajjiżu mill-Università ta’ Edinburgh. Samut semma’ l-melodija tiegħu lil Dr A.V. Laferla, li kien Direttur tal-Iskejjel Elementari tal-Gvern, u minn naħa tiegħu, Laferla għadda l-kompożizzjoni lil Dun Karm – għax kellu stima kbira lejn il-poeta – biex jikteb kliem bil-Malti għaliha, bil-ħsieb li l-melodija u l-versi jibdew jitkantaw, bħala innu, mit-tfal tal-iskejjel tal-Gvern.

“Uliedna jeħtieġ li jżommu f’moħħhom u jiftakru tul għomorhom li qabelxejn aħna nies ta’ fidi u għandna ngħożżu l-identità tagħna: tradizzjoni qadima li għandna ngħożżuha bħala wirt tagħna kollha kemm aħna. Il-ħolma kbira li ħolmu missirijietna u ommijietna għandna ngħadduhielhom biex Malta tibqa’ Maltija, fl-ilsien u fil-qalb.”

Huwa għalhekk li faħħret lill-Akkademja tal-Malti u lill-Ministeru tal-Edukazzjoni li stampaw kartelluni bl-Innu Malti biex jitqassmu fl-iskejjel Primarji u Sekondarji kollha kemm tal-Istat, kif ukoll tal-Knisja u Indipendenti. ‘Il quddiem, l-iskejjel se jingħataw ukoll CD biex il-kliem ta’ Dun Karm u l-melodija ta’ Robert Samut jibqgħu mnaqqxa għal dejjem f’qalbna.

Il-President Coleiro Preca qalet li b’dawn l-għodod f’idejna, tittama li fl-iskejjel kollha ta’ Malta u Għawdex jinstema’ mill-ġdid jidwi l-Innu Nazzjonali tagħna.

Ara l-istqarrija uffiċjali, maħruġa mill-Uffiċċju tal-President, minn hawn.

Li wieħed iżomm l-irwiegel hija tradizzjoni antika ħafna tagħna l-Maltin. Huwa mod li missirijietna kienu jużaw biex ibassru t-temp tas-sena li tkun ġejja.

Din tal-irwiegel nistgħu nużawha mat-tfal tagħna biex inbassru t-temp tas-sena li ġejja, l-2014. Agħfas hawnhekk u niżżel it-tabella. Din tista’ tkabbarha u tipprintajaha, u mbagħad twaħħalha fil-klassi. Wara t-tabella ssib ukoll għadd ta’ stampi tat-temp li tista’ tqasqashom biex timla t-tabella bihom.

Żomm f’moħħok li l-irwiegel nibdew noħduhom fit-13 ta’ Diċembru, jiġifieri l-Ġimgħa li ġej. Kull ġurnata naqsumha fi tlieta, jiġfieri filgħodu jfisser il-bidu tax-xahar, nofsinhar ifisser nofs ix-xahar, u filgħaxija tfisser l-aħħar tax-xahar.

Mela, jekk filgħodu tat-13 ta’ Diċembru jkun bnazzi, ifisser li l-bidu ta’ Jannar li ġej se jkun bnazzi. Jekk f’nofsinhar ikun il-maltemp, ifisser li f’nofs Jannar li ġej se jkun maltemp. U jekk filgħaxija tat-13 ta’ Diċembru jkun imsaħħab, ifisser li lejn tmiem Jannar li ġej se jkun imsaħħab. 

Mela għax ma tippruvawx iżżommu l-irwiegel fil-klassijiet tagħkom? Tistgħu tqabddu lit-tfal stess iżommu l-irwiegel u tiktbuhom fit-tabella li għamilnielkom. Ħudu gost!

Nirringrazzjaw lil Helen Barbara li ħejjiet it-tabella.

Dal-Milied se jkun wieħed speċjali fil-klassijiet tal-primarja. U dan bis-saħħa ta’ Sr Giovannita Briffa, il-Kap tal-Iskola San Franġisk ta’ Birkirkara, li għadditilna kanzunetta ħelwa ħafna tal-Milied miktuba minn Mario Cucciardi, bil-mużika ta’ Andrew Zammit. Il-kanzunetta hija kantata mill-kor tat-tfal ‘Ilħna Ferrieħa’ tal-istess skola u ġiet irrekordjata għand Tone Studios. Nirringrazzjaw lill-ħbieb tagħna Thomas Pace u Maria Azzopardi li għal darb’oħra ħejjew il-filmat ta’ mal-kanzunetta.

Min irid aktar tagħrif fuq din il-kanzunetta u fuq kanzunetti oħra bil-Malti ta’ dan l-istess kor jista’ jidħol fis-sit tal-Iskola San Franġisk.

Nixtiqulkom il-Milied it-tajjeb u nħeġġukom biex tkantaw din il-kanzunetta fil-klassijiet tagħkom.